Сістэма дзяржаўных архіваў на сучасным этапе

Уводзіны


Архівы з'яўляюцца найважнай часткай сацыяльнай памяці, культурнай спадчыны чалавецтва. Праходзяць стагоддзі, адно пакаленне змяняе іншае, і памяць пра зроблены кожным з іх захоўваецца ў такой унікальнай і неацэннай крыніцы, як архіўны дакумент.
У наш час далёка не ўсе нашы грамадзяне маюць досыць выразнае ўяўленне пра працу архіваў. А тым часам іх дзейнасць уяўляе як для грамадства ў цэлым, так і для любога яго грамадзяніна значная цікавасць. Знаёмячыся з архіўным дакументам, мы выпрабоўваем адмысловае пачуццё дакранання да часу. Гартаючы архіўная справа, мы як бы перагортваем жывыя старонкі далёкай і адначасова блізкай гісторыі нашай радзімы. Архіўны дакумент - гэта гістарычная памяць народа, вобразна кажучы паэтычнымі радкамі Янкі Купалы, "напамінак дзэн, што ў нябыт уцяклі".
Мэтай дадзенай працы з'яўляецца вывучэнне сістэмы дзяржаўных архіваў на сучасным этапе.

1. Сістэма дзяржаўных архіваў на сучасным этапе


Нацыянальны архіўны фонд - гістарычна якая склалася і ўвесь час што папаўняецца сукупнасць дакументаў, якія маюць гістарычную, навуковую, сацыяльную, эканамічную, палітычную ці культурную каштоўнасць, што адлюстроўвае матэрыяльнае і духоўнае жыццё беларускага народа
У склад Нацыянальнага архіўнага фонду ўваходзяць прававыя акты, кіраўнічая, навукова-тэхнічная, геалагічная, тэлеметрычная дакументацыя, інфармацыйныя рэсурсы, кіно-, фота-, фона- і відэадакументы, маляўнічыя і графічныя малюнкі, навуковыя, літаратурныя, нотныя і іншыя рукапісы і тэксты, дзённікі, мемуары, дакументы па асабовым складзе і іншыя выгляды дакументаў незалежна ад выгляду носьбіта інфармацыі.
Нацыянальны архіўны фонд складаецца з дзяржаўнай і недзяржаўнай частак.
Дзяржаўная частка Нацыянальнага архіўнага фонду фармуецца з дакументаў Нацыянальнага архіўнага фонду дзяржаўных органаў, іншых арганізацый і грамадзян, уключаных у спісы крыніц камплектавання дзяржаўных архіваў. Недзяржаўныя арганізацыі і грамадзяне ўключаюцца ў гэтыя спісы з іх згоды на падставе дамовы захоўвання.
Спісы крыніц камплектавання дзяржаўных архіваў складаюцца і сцвярджаюцца дзяржаўнымі архівамі ў парадку, усталяваным рэспубліканскім органам дзяржаўнага кіравання ў сферы архіўнай справы і справаводства.
Дзяржаўную частку Нацыянальнага архіўнага фонду складаюць дакументы:
Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Нацыянальнага збору Рэспублікі Беларусь, Рады Міністраў Рэспублікі Беларусь, Канстытуцыйнага Суда Рэспублікі Беларусь, Вярхоўнага Суда Рэспублікі Беларусь, Вышэйшага Гаспадарчага Суда Рэспублікі Беларусь, Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўнага сакратарыята Рады Бяспекі Рэспублікі Беларусь, Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, Генеральнай пракуратуры Рэспублікі Беларусь, Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь, Кіраванні справамі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Цэнтральнай камісіі Рэспублікі Беларусь па выбарах і правядзенню...

Вывад


У сваёй практычнай дзейнасці архівы арганізацый кіруюцца заканадаўствам, загадамі і ўказаннямі міністэрстваў (ведамстваў) і іншых вышэйстаячых арганізацый, правіламі, становішчамі пра арганізацыі і структурных падраздзяленнях, у склад якіх яны ўваходзяць.
У залежнасці ад кампетэнцыі (функцый) арганізацыі могуць стварацца наступныя архівы: цэнтральны архіў федэральнага органа ўлады ці органа ўлады; цэнтральны галіновы архіў; аб'яднаны архіў; архіў арганізацыі, які захоўвае дакументы толькі дадзенай арганізацыі і яе папярэднікаў.
У залежнасці ад складу дакументацыі, падлеглай захоўванню ў архіве, могуць стварацца: архіў кіраўнічай дакументацыі; навукова-тэхнічны архіў; аўдыёвізуальны архіў; архіў дакументацыі на электронных носьбітах.
Архіў вядзе ўлік колькасных паказчыкаў выкарыстання дакументаў (колькасць скарыстаных фондаў, колькасць выдадзеных для выкарыстання спраў, знятых дзід). Улік і рэгістрацыя запытаў сацыяльна-прававога характару, якія паступаюць ад беларускіх і замежных юрыдычных і фізічных асоб, вядзецца паасобна.