Арганiзацыя тэставай работы па фанетыцы у пачатковай школе.

УВОДЗІНЫ

Школьны курс беларускай мовы, які з'яўляецца зменшанай, але усё ж копіяй навуковага курса, пачынаецца з вывучэння фанетыкі і засваення такіх фанетычных паняццяў, як гукі мовы; галосныя, націскныя і ненаціскныя галосныя; зычныя, звонкія і глухія, мяккія і цвёрдыя, свісцячыя і шыпячыя, парныя і няпарныя па звонкасці-глухасці, мяккасці-цвёрдасці зычныя; склад, націск; чаргаванне галосных, зычных. Гукавая сістэма мовы з'яўляецца яе матэрыяльнай асновай. Гэта абумоўлена найперш значэннем фанетыкі, паколькі без вывучэння гукавога боку мовы нельга авалодаць культурай вуснага маўлення, фарміраваць арфаэпічныя і арфаграфічныя навыкі, засвоіць сэнсаваадрознівальную функцыю гукаў і, увогуле, усвядоміць палажэнне аб мове як асноўным сродку зносін. Толькі праз яе і дзякуючы ёй адбываюцца зносіны паміж людзьмі. Адсюль вынікае неабходнасць даць малодшым школьнікам пэўныя звесткі пра фанетычную арганізацыю роднай мовы як сродку зносін і абмену інфармацыяй па ёй.
З цягам часу навучанне становіцца асобасным, навучэнец павінен умець прымаць самастойныя рашэнні, валодаць уменнем самастойна атрымліваць новыя веды і імкнуцца да самаадукацыі. Уменне вучыцца - асаблівая, якая адрозніваецца ад іншых уменняў школьніка. Менавіта яго сфарміраванасць стварае аснову для пераходу дзіцяці на новую прыступку асобаснага развіцця: ён вучыцца набываць веды.
Тэсты даюць навучэнцам магчымасць праявіць самастойнасць, індывідуальнасць, спрыяе навучанню малодшых школьнікаў працэсуальнаму самакантролю. У выніку выканання дзіцем тэсту настаўнік можа вызначыць не толькі «праблемную зону» навучэнца, але і ўсталяваць прычыну выніковай няўдачы і пабудаваць неабходную індывідуальную карэкцыю.
Праблема дыягнастычнага аб'ектыўнага кантролю якасці засваення навучэнцамі вучэбнага матэрыялу - адна з цэнтральных праблем сучаснай адукацыі. Сярод розных відаў кантролю шырока выкарыстоўваюцца ў адукацыі, асаблівае месца займаюць тэсты, якія валодаюць найбольшай аб'ектыўнасцю, хуткасцю выканання,...

1.1 Агульная характарыстыка тэстаў

Адукацыйныя стандарты другога пакалення ў якасці асноўнай мэты навучання называюць «развіццё асобы вучня на аснове засваення універсальных спосабаў дзейнасці» і вызначаюць прыярытэтныя напрамкі адукацыі:
1.Сістэма адукацыі павінна фарміраваць такія якасці асобы як ініцыятыўнасць, дынамізм, канструктыўнасць.
2. Укараненне сучасных адукацыйных тэхналогій;
3. Выхаванне сацыяльна - адаптаванай асобы.
Навучанне становіцца асобасным, навучэнец павінен умець прымаць самастойныя рашэнні, валодаць уменнем самастойна атрымліваць новыя веды і імкнуцца да самаадукацыі. Уменне вучыцца - асаблівая, якая адрозніваецца ад іншых уменняў школьніка. Менавіта яго сфарміраванасць стварае аснову для пераходу дзіцяці на новую прыступку асобаснага развіцця: ён вучыцца набываць веды. [16, c. 112-115]
Тэставая форма стала даволі актуальнай і значнай у навучанні. Менавіта тэставы кантроль павышае матывацыю, развівае асобу, самастойнасць. Задача настаўнікаў ўжо ў пачатковай школе сфарміраваць пэўныя навыкі працы з тэставымі заданнямі.
У педагогіцы тэсты - гэта стандартызаваныя заданні, якія складаюцца з шэрагу пытанняў і некалькі варыянтаў адказаў на іх для выбару і кожным выпадку аднаго вернага. З гэтай дапамогай можна атрымаць, напрыклад, інфармацыю аб узроўні засваення элементаў ведаў, пра сфарміраванасць ўменняў і навыкаў у вучняў, па прымяненню ведаў у розных сітуацыях.
Тэсты можна класіфікаваць па розных прыкметах[1]:
па мэтах - інфармацыйныя, дыягнастычныя, навучальныя, матывацыйныя, атэстацыйныя;
па працэдуры стварэння - стандартызаваныя, не стандартызаваныя;
па спосабе фармавання заданняў - дэтэрмінаваныя, выпадковыя, дынамічныя;
па тэхналогіі правядзення - папяровыя, у тым ліку папяровыя з выкарыстаннем аптычнага распазнання, натурныя, з выкарыстаннем спецыяльнай апаратуры, кампутарныя;
па форме заданняў - закрытага тыпу, адкрытага тыпу, устанаўленне адпаведнасці, парадкаванне паслядоўнасці [1];
па наяўнасці зваротнай...

ЗАКЛЮЧНАЯ ЧАСТКА

У школу звычайна дзеці прыходзядь непісьменныміі, з малым запасам слоў, са слаба развітымі навыкамі звязнага, свядомага выказвання думак. Што ж уключае ў сябе навучанне грамаце? Пад граматай мы разумеем першапачатковае навучанне дзяцей чытанню і пісьму, звязнаму лагічнаму выказванню сваіх думак.
Пытаннямі навучання грамаце мы займаемся з першых дзён вучобы ў школе. У I класе настаўнік практычна знаёміць дзяцей са сказам, словам, складам слова, гукам, узбагачае слоўнікавы запас, развівае канкрэтнае і абстрактнае мышленне, дае першапачатковыя навыкі па аналізу і сінтэзу, вучыць дзяцей чытаць, пісаць элементы літар, літары, словы і невялікія сказы. Настаўніку неабходна ўмець правільна выбіраць метад навучання грамаце сваіх вучняў.
З цягам часу навучанне становіцца асобасным, навучэнец павінен умець прымаць самастойныя рашэнні, валодаць уменнем самастойна атрымліваць новыя веды і імкнуцца да самаадукацыі. Уменне вучыцца - асаблівая, якая адрозніваецца ад іншых уменняў школьніка. Менавіта яго сфарміраванасць стварае аснову для пераходу дзіцяці на новую прыступку асобаснага развіцця: ён вучыцца набываць веды.
Тэставая форма стала даволі актуальнай і значнай у навучанні. Менавіта тэставы кантроль павышае матывацыю, развівае асобу, самастойнасць. Задача настаўнікаў ўжо ў пачатковай школе сфарміраваць пэўныя навыкі працы з тэставымі заданнямі.
Даследча-эксперыментальная работа навыкаў па курсу “Вывучэнне фанетыкі ” малодшых школьнікаў на ўроках беларускай мовы праводзілася ў 3 «А» класе і ў 3 «Б» класе. У эксперыменце прымалі ўдзел па 30 чалавек - па 15 вучняў у кожным класе. Эксперыментальная праца ўключала тры этапы: канстатуючы этап, які фарміруе этап, кантрольны этап. У якасці кантрольнага быў абраны 3 «А» клас, у якасці эксперыментальнага - 3 «Б» клас.
З мэтай праверкі гіпотэзы, якая была зафіксавана ў нашай працы: рашэнне тэставых заданняў на ўроках беларускай мовы будзе садзейнічаць фарміраванню фанетычнага самакантролю ў малодшых...