Палітычнае становішча ВКЛ у 14-пачатку 15 ст.

Уводзіны
Працэс станаўлення ВКЛ быў працяглым і складаным. Ен адбываўся больш за стагоддзе — з другой чвэрці XIII па трэцюю чвэрць XIV ст. Аб'яднанне праходзіла рознымі шляхамі, у тым ліку і шляхам захопу, але ён не быў галоўным. У аб'яднанні балтаў і ўсходніх славян — продкаў беларусаў — у адзіную дзяржаву значную ролю адыграў узаемны палітычны інтарэс — неабходнасць супрацьстаяць крыжацкай і мангола-татарскай агрэсіі.
Утварэнне Вялікага княства Літоўскага звязана з імем князя Міндоўга. У 1240-х гг. XIII ст. цэнтрам новай дзяржавы становіцца славянскі Новагародак, у які, на думку М. Ермаловіча, Міндоўг быў запрошаны мясцовымі баярамі на княжанне. 3 палітычнымі мэтамі, каб умацаваць свае пазіцыі, у 1246 г. Міндоўг ахрысціўся са сваімі баярамі ў праваслаўную веру.

Вывады
Такім чынам, можна зрабіць наступныя вывады.
Палітычная гісторыя Вялікага княства Літоўскага, Рускага, Жамойцкага і іншых зямель сведчыць аб актыўнай ролі нашых продкаў у станаўленні, пашырэнні і ўмацаванні найвялікшай дзяржавы ва Усходняй Еўропе. Збліжэнне з Польшчай пасля Крэўскай уніі аслабіла ўплыў беларускіх феадалаў у палітыцы, прымусіла іх пераходзіць у каталіцтва, а разам з тым і паланізавацца, але працягвалася паступовае развіццё эканомікі, прававых інстытутаў, поліэт-нічнай культуры.
Значна пашырылася і ўключыла ў сябе амаль поўнасцю тэрыторыю сучаснай Беларусі Вялікае княства Літоўскае пры вялікім князю Гедыміне (1316—1341). Яно стала называцца Вялікае княства Літоўскае і Рускае, дзе рускімі называліся землі Падняпроўя. У 1320 г. у склад ВКЛ увайшла Віцебская зямля, у 1320—1330-я гг. — Берасцейская зямля, Менскае княства і Турава-Пінская зямля. У 1323 г. Гедымін перанёс сталіцу дзяржавы ў Вільню. Гедымін завяшчаў княжацкую пасаду аднаму з малодшых сыноў — Яўнуту, які на ёй знаходзіўся ў 1341—1345 гг. У выніку змовы сваіх братоў Альгерда і Кейстута Яўнут быў пазбаўлены ўлады, яму было перададзена Заслаўскае княства, а вялікім князем стаў Альгерд (1345 — 1377), яго суправіцелем — Кейстут.