Стылявыя даминанты творчага почырку Рыгора Барадулина

Уводзіны

Рыгор Барадулін – народны паэт Беларусі, крытык, перакладчык, грамадскі дзеяч. Яго імя шмат што значыць у сучаснай беларускай паэзіі. Лёс Барадуліна , як і лёс кожнага паэта, абумоўлены сацыяльнымі карэннямі, часам, яго асабістай біяграфіяй.
Тым часам, у якім жыве паэт, і тым, што існуе ў гістарычнай памяці народа. І яшчэ ў тым трэцім вымярэнні, у прасторы і часе душы, дзе адыходзіць на другі план падзейнае, фактаграфічнае, а ўзбуйняецца ў паэтычным усведамленні спрадвечнае.
Рыгор Барадулін закаханы ў мову, прыкуты да слова. Яго палонны і яго ўладар. Ведае – гэта заўсёды набытак, шчасце, дараванае жыццём, гісторыяй. Скарб, які можна памнажаць і выдаткоўваць, захапляцца ім, дзяліцца ім з усімі.
Паэзія Рыгора Барадуліна з’яўляецца значным культурным феноменам, а ў грунтоўным даследаванні гэтага феномена адчуваецца недахоп. Прычына гэтага – складанасць мастацкай сістэмы паэта.
Бясспрэчна, творчасць гэтага аўтара – значны ўклад беларускай літаратуры ў еўрапейскую, таму айчыннае літаратуразнаўства зацікаўлена ў як мага больш поўным тэарэтычным асэнсаванні мастацкіх здабыткаў Р. Барадуліна. З улікам, усяго вышэйадзначанага, магчыма гаварыць пра актуальнасць тэмы нашай работы.

Стылявыя дамінанты творчага почарку Рыгора Барадуліна

Многія творцы ідуць у літаратуру, доўга шукаючы свой уласны шлях, доўга раздумваючы над тым, як пачаць размову са сваім чытачом. З’яўляюцца іх першыя няўдалыя пробы пяра, потым больш дасканалыя творы. Так, крок за крокам, яны адкрываюць нам свой унутраны свет. Мы пачынаем разумець іх.
Рыгор Барадулін прыйшоў у літаратуру нечаканна. Але яго адразу прынялі і зразумелі. З першых радкоў яго вершы ўражваюць шчырасцю і прастатой. І невыпадкова гавораць, што амаль кожны яго радок, кожны верш так і хочацца разабраць на цытаты.
Як піша Зарлен Бечык “гэта тлумачацца апрача ўсяго, і акрэсленасцю таленту, моцныя і слабыя бакі якога добра відочныя, “цытатныя”, бо кожная часцінка агульнай вершаванай пабудовы мае ў Барадуліна вялікае самастойнае значэнне”.
Зараз выйшла ўжо шмат зборнікаў сталага паэта, якога адрознівае ад іншых адметны светапогляд, арагінальнае бачанне і успрыняцце рэчаіснасці. Яго імя вельмі многа значыць у сучаснай беларускай паэзіі. У Барадуліна – зараз заслужана ўзнагароджанага званнем народнага паэта- дзесяткі кніг арыгінальных вершаў і перакладаў.
Нарадзіўся паэт на хутары Верасоўка Ушацкага раёна ў сям’і рабочага ў 1935 годзе. “Падчас вучобы ў Беларускім дзяржаўным ўніверсітэце пачынае публікавацца; пасля заканчэння БДУ працаваў у рэдакцыях газеты “Советская Белоруссия”, часопісаў “Бярозка”, “Беларусь”, “Полымя”” [6,c. 87].

Заключэнне

Такім чынам, мы прыйшлі да наступных высноў:
У беларускай паэзіі Рыгор Барадулін – самабытная і арыгі-нальная індывідуальнасць па сіле мастацкага дару і па значнасцінапісанага. У паэта свой голас у паэзіі, сваё бачанне свету, свойпаэтычны слоўнік. Ягоная творчасць адметная перш за ўсё на-родным светаадчуваннем, арганічным спалучэннемміфалагічнай і фальклорнай паэтыкі, ёмістай разняволенай мо-ватворчасцю, эмацыянальна-стылявой разнастайнасцю.
У Рыгора Барадуліна ёсць тэмы і праблемы, якія сталі хваляваць яго толькі апошнія гады, ёсць такія, што былі яму асабліва блізкія нейкі час, ёсць і такія, што хвалююць яго ўвесь час, прасякаюць усю яго творчасць.
Радзіма, мова, маці – ад “Маладзіка над стэпам”, першага яго зборніка, да “Евангелля ад мамы”, апошняга па часе напісання, - абавязкова прысутнічаюць у творчай памяці паэта. Як непадзельнае трыадзінства ўяўляе гэтыя самыя дарагія для яго паняцці Рыгор Барадулін. Р. Барадулін вядомы як майстар дэталі, у якой матэрыялізуецца думка, якая здольна вырастаць да сімволікі. Жывапіс і пластыка паэта больш і больш насычаюцца філасофска-інтэлектуальным зместам. Разам з тым, паглыбляюцца гістарычныя далягляды. Сучасныя вершы і паэмы Р. Барадуліна сведчаць, што вяртанне да першаснага мастацкага мыслення, да старадаўніх вытокаў і каранёў – істотная рыса сучаснай беларускай паэзіі. Фальклорная спадчына і сёння ўплывае на літаратурны працэс, застаючыся каштоўнай крыніцай ідэйна-мастацкага ўзбагачэння беларускай паэзіі. Сучасны асацыятыўны верш увабраў у сябе народную паэтыку і індывідуальны вопыт класікаў. Каб паўней адлюстраваць сучаснасць, ён усё настойлівей і з большай духоўнай патрэбай звяртаецца да фальклору.