Цітоў В.С. "Этнаграфічная спадчына"Беларусь.Традыцыйна-бытавая культура. Краіна і людзі

Вучэбна-метадычны дапаможнік В.С. Цітова “Этнаграфічная спадчына. Беларусь. Краіна і людзі” з’яўляецца выдатнай крыніцай ведаў аб этнаграфічных працэсах увогуле і этнагенэзе беларусаў у прыватнасці.
У першую чаргу ва “Уводзінах” аўтар знаёміць чытачоў з этнаграфіяй як навукай аб народах-этнасах. Тут жа даецца вызначэнне паняцця “этнагенэз”, каротка характарызуецца сутнасць гістарычнай этнаграфіі (ці этналогіі). Акрамя гэтага звяртаецца ўвага на традыцыйна-бытавую культуру, якая з’яўляецца важнейшым падмуркам для складвання этнаса; даецца азначэнне паняцця “традыцыя”; вызначаецца падзел культуры на матэрыяльную і духоўную.
У першай частцы кнігі размешчана таксама глава “Асноўныя паняцці ў этнаграфіі”, у якой даюцца азначэнні такіх паняццяў, як этнас, племя, народнасць, нацыя, мова, этнічная самасвядомасць, гістарычная памяць, менталітэт, этнічныя працэсы, асіміляцыя і інш. Аўтар дае навуковае, але цалкам даступнае і панятнае шырокім колам чытачоў тлумачэнне гэтых тэрмінаў. Гэта дазваляе атрымаць тыя мінімальныя этнаграфічныя веды, якія будуць неабходныя для разумення этнічных працэсаў, характэрных для Беларусі і яе этнаса.
У главе “Этнагенез беларусаў” В.С. Цітоў адзначае складанасць і неадназначнасць гэтай праблемы ў сучаснай навуцы. Аўтар піша аб неабходнасці выкарыстання разнастайнага матэрыяла (археалагічнага, этнаграфічнага, лінгвістычнага, летапіснага і іншага) пры пошуках адказаў на пытанне аб продках беларусаў. Даследчык характарызуе асноўныя этапы ...

Кожная глава кнігі завяршаецца шэрагам пытанняў і заданняў, якія дазваляюць паўтарыць і замацаваць вывучаны матэрыял, абагульніць веды, акцэнтаваць увагу на найбольш важных момантах.
Выданне змяшчае таксама і “Хрэстаматыйны матэрыял” (Дадаткі). Гэта вытрымкі з розных тэкстаў, якія прысвечаны праблемам этнічнага развіцця, культуры, рэлігійным пытанням, эканамічным працэсам. Кажны тэкст дапоўнены заданнем, якое дапамагае больш глыбока прааналізаваць прачытанае і звязаць гэтую інфармацыю з асноўным тэарэтычным матэрыялам выдання.
Такім чынам, кніга В.С. Цітова можа служыць якасным падручнікам для вывучэння этнагенеза беларусаў. У ёй якасна і дастаткова падрабязна апісваецца геапалітычнае становішча Беларусі, яе геаграфічна-кліматычныя асаблівасці, прасочваецца шлях фарміравання этнічнай тэрыторыі краіны, разглядаюцца гісторыка-этнічныя рэгіёны, выдзяляюцца іх культурныя асаблівасці, аналізуюцца сувязі з суседнімі этнасамі і беларускім замежжам. Багаты картаграфічны, хрэстаматыйны і фотаматэрыял дапаўняе і ілюструе тэкст кнігі.