Роман Эрнеста Хемингуэя "Па ким званиць звон" у перакладзе на бел.мову

УВОДЗІНЫ
Мова – адзін з найважнейшых сродкаў зносін людзей паміж сабой, дзякуючы якому яны абменьваюцца думкамі і маюць зносіны. Зносіны людзей ажыццяўляюцца двума спосабамі: вусна і пісьмова. Калі двое або некалькі чалавек валодаюць адной і той жа мовай, то зносіны нічым не абцяжараны, аднак, калі людзі валодаюць рознымі мовамі, абменьвацца думкамі становіцца няпроста. У такім выпадку людзі звяртаюцца да перакладу, гэта значыць да «выкліканага грамадскай неабходнасцю працэсу і выніку перадачы інфармацыі (зместу), выяўленаму ў пісьмовым або вусным тэксце на адной мове, з дапамогай эквівалентнага (адэкватнага) тэксту на іншай мове». Як пісаў В.В. Вінаградаў «з адной мовы на іншую», але, у рэальнасці, у працэсе перакладу адбываецца не проста замена адной мовы іншай. У перакладзе сутыкаюцца розныя культуры, асобы, розныя склады мыслення, розныя літаратуры, розныя эпохі, узроўні развіцця і традыцыі.
Людзі перакладаюць з даўніх часоў. Калі два народы жывуць па- суседску, яны паміж сабой альбо ваююць, альбо гандлююць. У любым выпадку ўзнікае патрэба ў перакладчыку, г.зн. чалавеку, які ведае (хаця б трошкі) мовы абодвух народаў і перакладае хаця б агульны сэнс выказванняў на іх мовах. Пераклад, такім чынам, з’яўляецца важным сродкам, які забяспечвае выкананне мовай яе камунікатыўнай функцыі ў тых выпадках, калі людзі выказваюць свае думкі на розных мовах.
У цяперашні час перакладазнаўства дасягнула значных поспехаў у вырашэнні пастаўленых задач, характарызуючыся багаццем і разнастайнасцю ідэй, канцэпцый і тэарэтычных пабудоў, якія спрабуюць даць аб’ектыўнае і несупярэчлівае апісанне розных бакоў перакладчыцкага працэсу. Разам з тым, пакуль яшчэ не атрымалі адэкватнай і вычарпальнай тэарэтычнай ацэнкі канцэптуальныя асновы нацыянальных перакладчыцкіх школ недасткова сістэматызаваны шматлікія даследаванні і распрацоўкі ў галіне гісторыі і крытыкі перакладу. Такім чынам, на цяперашнім этапе развіцця навукі аб перакладзе паўстала неабходнасць у асэнсаванні і апісанні...

ЗАКЛЮЧЭННЕ
У выніку праведзенага даследавання, у адпаведнасці з пастаўленымі задачамі, мы прыйшлі да наступных высноваў:
1. Мастацкі пераклад – гэта адзін з відаў літаратурнай творчасці, у працэсе якога твор, які існуе на адной мове, знаходзіць сваё адлюстраванне на іншай мове.
Перакладчык павінен стварыць тэкст, які максімальна поўна прадстаўляе арыгінал у іншамоўнай культуры. Сярод крытэрыяў такога перакладу варта назваць захаванне важных складнікаў мастацкага стылю таго ці іншага твора. Акрамя таго, пераклад павінен паказваць на эпоху стварэння арыгінала.
2. Выбіраючы той ці іншы спосаб перакладу, перакладчык, акрамя ўсіх іншых абставінаў, кіруецца яшчэ і тым меркаваннем, што ў чыстым выглядзе які-небудзь са спосабаў ў рэальным перакладчыцкім працэсе дзейнічае рэдка: як правіла, большасць складаных тэкстаў перакладаюцца з ужываннем розных спосабаў, аднак адзін з іх з’яўляецца вядучым і вызначае характар адносін паміж зыходным і перакладным тэкстам у цэлым, дыктуючы і ўмовы дзялення зыходнага тэксту, і вызначэнне адзінак перакладу, а таксама выбар перакладчыцкіх прыёмаў, з дапамогай якіх зыходны тэкст непасрэдна пераўтворыцца ў перакладны.
3. Усе перакладчыцкія рашэнні пры перакладзе мастацкага тэксту прымаюцца з улікам вузкага і шырокага кантэксту ўсяго твора. Гэта тычыцца выбару варыянтных адпаведнікаў і трансфармацый. Выпадкі пазакантэкстуальнага перакладу з дапамогай адназначных эквівалентаў з’яўляюцца рэдкімі і тычацца лексікі асноўнага слоўнікавага фонду (назвы жывел, раслін ...), а таксама рэальна існуючых тапонімаў.
4. Эрнэст Хэмінгуэй – гэта амерыканскі пісьменнік, журналіст, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры 1954 года. Шырокае прызнанне Хэмінгуэй атрымаў дзякуючы сваім раманам і шматлікім аповесцям – з аднаго боку, і свайму жыццю, поўнаму прыгод і нечаканасцяў, – з другога. Яго стыль, кароткі і насычаны, значна паўплываў на літаратуру XX стагоддзя.
5. Раман «Па кім звоніць звон» - выдатная з’ява рэалістычнай літаратуры XX стагоддзя...