Контрольная по истории Беларуси

Уводзіны
Актуальнасць тэмы кантрольнай работы абумоўлена наступным. Важнай крыніцай для вывучэння агрэсіі тэўтонаў з'яўляецца "Хроніка Лівоніі", аўтар якой — Генрых Латвійскі — быў удзельнікам апісаных падзей. Гэты твор, ухваляючы "подзвігі" нямецкіх рыцараў, вызначаецца дэталёвым асвятленнем фактаў, дакладнасцю храналогіі, геаграфічных назваў, імёнаў. Трэба адзначыць, што, апіраючыся на "Хроніку Лівоніі" і на іншыя крыніцы, М.Ермаловіч падрабязна і грунтоўна асвятліў гісторыю ўварвання крыжакоў у Ніжняе Падзвінне і яго сумныя вынікі для Полацка [6, с. 266].
Нямецкія святары, купцы і рыцары высадзіліся ў вусці Заходняй Дзвіны ў канцы XII ст. Захопніцкія намеры "пілігрымаў" пад выглядам распаўсюджання веры сярод мясцовага насельніцтва хутка сталі відавочнымі і выклікалі супраціўленне. Заваёўнікам дапамагала каталіцкая царква. Сумеснымі намаганнямі быў створаны царкоўна-рыцарскі ордэн Мечаносцаў.
Тэўтонскія рыцары разбілі атрады ліваў, захапілі зручную Земгальскую гавань. На яе месцы ў 1201 г. была пабудавана крэпасць Рыга. Гэты горад стаў цэнтрам нямецкага гандлю і дзейнасці манахаў-католікаў у Прыбалтыцы. Для далейшай экспансіі рыцары будавалі невялікія мураваньш крэпасці і такім чынам прасоўваліся ўверх па Заходняй Дзвіне на тэрыторыю латгалаў, пагражаючы Полацку. Палачане першымі з усходніх славян сутыкнуліся з крыжакамі.
Знешнепалітычную дзейнасць княстваў, якія склаліся на тэрыторыі Беларусі, нельга звесці толькі да адносін з Кіевам, Ноўгарадам і іншымі тагачаснымі палітычнымі цэнтрамі Усходняй Еўропы. Сфера гэтай дзейнасці была значна шырэйшая. Ім даводзілася не толькі вырашаць пытанні ўзаемаадносін усходнеславянскіх зямель, але і наладжваць сувязі з сумежнымі і аддаленымі краінамі, весці барацьбу са знешняй пагрозай, забяспечваць свае міжнародныя інтарэсы. Стольнаму Кіеву даводзілася лічыцца з інтарэсамі беларускіх княстваў пры вырашэнні міжнародных спраў. 3 сярэдзіны XII ст. самастойнасць княстваў у галіне знешняй палітыкі яшчэ больш узрасла, і ён...

Вывады
Атрады з Полацка і іншых гарадоў дапамагалі насельніцтву тэрыторыі Латвіі і Эстоніі адбіваць напады тэўтонаў. 3 даўніх часоў лівы і латгалы плацілі даніну полацкім князям і пастаўлялі ім дапаможныя войскі. Уся тэрыторыя ўздоўж Заходняй Дзвіны была падначалена Полацку. Таму дружыны полацкага князя Уладзіміра летам 1203 г. асадзілі дзве нямецкія крэпасці Гольм і Ікскуль, але значнага поспеху не мелі. У гэтым жа годзе на Рыгу напаў князь Герцыке Усевалад сумесна з атрадам літоўцаў.
У 1205 г. рыцары сабралі вялікія сілы і накіраваліся далей на ўсход, пры гэтым яны разбуралі і знішчалі ў пажарах паселішчы фінамоўных плямён ліваў. Лівы жылі ў паўночнай і заходняй частках сучаснай Латвіі. Яны звярнуліся за дапамогай да полацкага князя Уладзіміра. У 1206 г. ён са сваім войскам зноў з'явіўся ў ніжнім цячэнні Даўгавы і аблажыў адбудаваны немцамі замак Гольм. Полацкі князь разаслаў ганцоў у розныя месцы і заклікаў да барацьбы ліваў і латгалаў. Аднак на заклік і дапамогу палачанам прыйшла толькі частка ліваў. Аблога працягвалася 11 дзён. Вось як апісаў гэта Генрых Латвійскі: "Русіны (так ён называў палачан) са свайго боку, не ведаючы прымянення балісты, але вопытныя ў стральбе з лука, біліся шмат дзён і паранілі многіх на валах. Яны сабралі вялікі касцёр з бярвенняў і намагаліся падпаліць умацаванні, але намаганні гэтыя былі безвыніковымі, а пры збіранні дроў многія з іх загінулі, параненыя балістарыямі.... Зрабілі русіны і невялікую кідальную машыну, па ўзору тэўтонскіх, але не маючы вопыту кідаць камяні, паранілі многіх у сябе, трапляючы ў тыл" [2, с. 102]. Узяць крэпасць полацкія дружыны не змаглі. Да захопнікаў ішло падмацаванне, аблогу Гольма прыйшлося спыніць. У гэты час самому Полацку існавала пагроза з боку літоўцаў.
Рыцары наблізіліся да горада Кукенойса. Тут княжыў Вячка (Вячаслаў), які, відаць, паходзіў з дынастыі полацкіх князёў і падпарадковаўся полацкаму князю Уладзіміру (магчыма, другое яго імя Валодша) [6, с. 243]. 3 невялікай дружынай ён мужна...